عمل پرالیناژ هنگام کاشت نهال
عمل پرالیناژ هنگام کاشت نهال ...
نقش بور در فیزیولوژی گیاه
نقش بور در فیزیولوژی گیاه ...
نقش بور در فیزیولوژی گیاه
👇👇👇👇👇👇👇
بور در توسعه سلولی، تقسیم سلولی، متابولیسم اسید نوکلئیک ، متابولیسم کربوهیدرات و پروتئین ، در تکامل بافتی با تأثیر در متابولیسم اکسین و فنل ، توسعه آوندی و در انتقال مواد فتوسنتزی به محل مصرف و نفوذ پذیری غشای سلولی نقش اساسی دارد. بور در تقسیم و تمایز سریع سلولی در نقاط مریستمی نوک شاخه و ریشه و نیز در جوانه های برگ و گل شرکت دارد . تمایز سلولی موجب شکل گیری سلولی کلیه اندام از جمله آوندهای آبکش و چوبی، برگ ها، گلها و سایر قسمت ها می شود. کاهش غالبیت انتهایی به دلیل از بین رفتن مریستم های انتهایی ساقه موجب تحریک رشد جوانه ها و شاخه های جانبی و بوته ای شدن گیاه (جاروی جادوگر و یا پرآوری شاخساره ) می شود. گل های تغییر شکل داده در اکثر گونه های گیاهی یکی از علایم کمبود بور می باشد . کاهش گلدهی و گرده افشانی و نیز ضخیم شدن، انحنا و پژمردگی برگ ها و زردی رشد جدید، از علایم دیگر کمبود بور در گیاهان می باشد. این عنصر در تولید و تقویت دیواره سلولی به همراه کلسیم، و نیز تحرک و تغذیه بهینه کلسیم در بافت همانند آنچه در استخوان انسان روی می دهد، نقش دارد، به عنوان مثال حفره ای شدن داخل بادام زمینی به دلیل کمبود بور و محدود شدن حرکت کلسیم و نمو دیواره و تقسیم سلولی در گیاه ایجاد می گردد. بور از اهمیت بیشتری در نمو اندام زایشی از جمله تشکیل جوانه های گل، جوانه زدن، نمو و طویل شدن لوله گرده، نمو میوه و دانه، انتقال قند در لوله گرده و ایجاد شیب کلسیمی در آن، نسبت به اندام رویشی، برخوردار است. به عنوان مثال، کمبود بور در ذرت موجب گرده افشانی ناقص و عدم تشکیل کامل دانه ها و نیز عدم پر شدن غلاف در سویا می گردد. نقش بور در انتقال قندها، به دلیل جلوگیری از تجمع مواد قندی تولیدی در اندام فتوسنتز کننده (منبع) پس از تولید و حرکت آن به مناطق مصرف (مخزن)، هدایت تا به ترکیبات دیگر تبدیل شده و یا ذخیره گردند. بور فرآیند انتقال قند از برگ های بالغ گیاه به سمت نقاط رشد و اندام ذخیره ای از جمله میوه ها، غده، ریشه برای تشکیل گرهک های ریشه برای زندگی همزیستی در یونجه، سویا و بادام زمینی و ساقه را تسریع مینماید. بور در فرآیندهای تولید هورمون و تعادل هورمونی در جهت گل انگیزی، تشکیل بافت و ساخت دیواره سلولی و طویل شدن ریشه ها، در گیاهان نقش دارد . بور نقش مهم در سلامت اندام ذخیره و اندام هدایت کننده و انتقالی گیاه (آوند چوبی و آبکش ) برای جریان آب، مواد غذایی و ترکیبات آلی به سمت اندام در حال رشد سریع در گیاهان دارد. بعضی از عملکرد های بور به صورت دوگانه و چندگانه در ارتباط متقابل با عناصر نیتروژن، فسفر، پتاسیم و کلسیم در گیاه می باشد، از این رو تغذیه متعادل آن برای حداکثر عملکرد گیاهان از اهمیت زیادی برخوردار است . کمبود بور موجب نارساییهای ساختاری، بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی گیاه میشود. هنگامی که کمبود این عنصر رخ می دهد عملکرد نقاط رشد در گیاه متوقف و در نهایت بر اثر کمبود شدید می میرند. علایم کمبود بر روی گیاه در مراحل اولیه به دلیل توقف یا کندی رشد در نقاط مریستمی و نقاط رشد انتهایی و بوته ای شدن گیاه و زرد شدن برگ های سرشاخه های انتهایی گیاهان، ایجاد لکه های قهوه ای و سیاه رنگ بر روی ریشه های غده ای، شکاف درون بافتی مانند کلم، تغییر شکل برگها به همراه ایجاد لکه های قهوه ای همچنین بر روی میوه و شکاف ساقه و ترشح صمق میباشد. بور بر مقدار DNA و همچنین بر سنتز آن تاثیر دارد . مقدار RNA نیز در شرایط کمبود بور بشدت کاهش مییابد. در گیاهان دارای کمبود بور مقدار زیادی مواد پکتیکی و نیز گلوکز وجود داشته که در مجاری گیاهی رسوب کرده و انتقال شیره گیاهی را دچار اختلال میکند. در شرایط کمبود بور فنول در گیاه متراکم شده و سرعت جذب فسفات، کلر و نیز گلوکز کاهش مییابد. بور همچنین بر فعالیت IAA اکسیداز در ریشه ها تاثیر میگذارد. تنک شدن ریشه ها و ظهور تعداد زیادی ریشه های کوچک، ضخیم ، چماقی شکل و قهوه ای رنگ از دیگر علایم کمبود بور میباشند. بور بر مقدار قند چغندر قند و نیشکر اثر گذاشته، کمبود آن سبب کاهش قند در آن ها میشود. غلظت کلسیم و منیزیم در گیاهان دارای کمبود بور به ترتیب ۳ و ۲ بار کمتر از گیاهان بدون کمبود می باشد. بور در افزایش عملکرد و کاهش بعضی از بیماری ها نظیر آتشک گلابی و در محصولات ریشه ای مانند چغندر قند و سیب ز مینی، در انتقال مواد فتوسنتزی خیلی موثر است.
علیرضا رحیمی، تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۱۸
